Shetland
Breeders

Zo’n 70 mensen waren afgekomen op het tweede congres van Shetland Breeders in Duiven. Na de eerste uitgave van dit succesvolle initiatief vorig jaar, was ook dit jaar weer een interessant programma samengesteld met gerenommeerde sprekers.

 

Terugblik één jaar Shetland Breeders
Voorzitter Ton Burgers opende met een terugblik op één jaar Shetland Breeders, een club van Nederlandse fokkers die zich tot doel gesteld heeft meer aandacht te geven aan het belang van de fokkerij. Zij wil een platform creëren dat fokkers van Shetland Pony’s ondersteunt met kennis en informatie. Zo werd er afgelopen jaar een fokadviesavond in Lunteren gehouden. Hier konden eigenaren met hun Shetland Pony naar toe komen om door een panel van deskundigen een advies voor hengstenkeuze te krijgen. Omdat gezelligheid ook één van de doelstellingen van Shetland Breeders is, werd deze avond afgesloten met een barbecue en een biertje. Het initiatief is zo goed ontvangen dat er dit jaar vanuit meerdere hoeken van ons land gevraagd is om ook zo’n fokadviesavond te organiseren. Verder heeft Shetland Breeders een aantal hengstveulens met een veelbelovende afstamming aangekocht die anders verdwenen waren voor de opfok. Om kennis te delen werd vorig jaar het eerste congres ‘Fokken met Visie’ gehouden, alwaar Appie Dibbits van de Veldzicht fokkerij de tot eerste ‘fokker van het jaar’ werd uitgeroepen.

 

Johan Hamminga

Johan Hamminga, hengstenjurylid KWPN dressuur, nam de aanwezigen mee in zijn verhaal over beweging van een paard en de relatie tussen beweging en exterieur. “Beweging”, zo zei Hamminga, “is het verbreken en herstellen van het evenwicht”. Om hierop nog de nadruk te leggen herhaalde hij deze zin nogmaals langzaam voor alle aanwezigen. Verder vertelde hij: “Een paard of pony moet in staat zijn om te schakelen en het evenwicht te herstellen.” Hamming hecht veel belang aan goede voeten (“daar moet alles op gebeuren”) en bot. “De aanhechtingsplaatsen moeten ruim zijn, zodat pezen en spieren voldoende plaats hebben zich te hechten. Daarom is een lange schouder van essentieel belang en vooral ook een goed ontwikkelde schoft.” Daarom mag een paard of pony ook nooit overbouwd zijn vindt hij. Bij Shetlanders ziet hij dit nog teveel voorkomen. Een punt van aandacht in onze fokkerij, vindt Hamminga.
Net zoals de beperkte lengte in het voorbeen en het fundament dat hij vaak week en teer vindt. De stap ziet hij als de belangrijkste beweging. Dat is de basis. Draf en galop zijn makkelijker te trainen. Bij het beoordelen van de beweging moet de jury wat Hamminga betreft vooral letten op ritme, regelmaat en tact. Hij ziet vaak foto’s in De Paardenkrant van Shetlandhengsten die worden voorgebracht in draf waarbij het hoofd van de hengst helemaal wordt opgetild. “Fout!”, zegt Hamminga, “De hengst moet dat zelf doen.” Vrij bewegen zou hij als toegevoegde waarde op onze hengstenkeuringen zien. Hij vertelt nog een leuke anekdote uit zijn jeugd, toen hij met een pony uit rijden was. Moeder vroeg aan vader: “Waar blijft onze Johan toch?”. Waarop vader antwoordde: “Hij zal zo wel komen, want de pony is er al!” “Nu sturen ze een traumahelicopter, vroeger zeiden ze ‘hij komt wel’”, aldus Johan Hamminga. “Wil je fokkerij bedrijven”, geeft hij de aanwezigen tenslotte nog mee, “dan moet je absoluut vasthouden aan je lijn, en de sterke eigenschappen van je dieren verankeren.”

 

Ruud van Raak over het belang van een goede afstamming

Vervolgens was het woord aan Ruud van Raak, eigenaar van Shetland Stal de Toekomst, en schrijver van vele artikelen over Shetlandfokkerij. Ruud ging in op het belang van een goede afstamming en wat nu een goede pedigree is. Daarbij onderscheidt hij vijf criteria:

• Predikaten en premies

• Fokresultaten van de ouders

• Fokwaardeschatting

• Lijnteelt – inteelt – vrije bloedlijnen

• Kenmerken, kleur en maat

Aan de hand hiervan neemt hij de aanwezigen mee in een interessante beschouwing, waarbij hij aangeeft dat veel informatie op de website van het stamboek via ’Mijn NSPS’ te vinden is. Hij ziet wel een verbetering in het meer gestructureerd aanbieden van de informatie en zou graag zien dat alle informatie bij elkaar op dezelfde plek beschikbaar wordt gesteld. Bijvoorbeeld de TNB-gegevens zijn niet bij de hengsten op ‘Mijn NSPS’ beschikbaar. Ook de erg waardevolle informatie over fokwaarde die via het kerstbomenboek in het verleden wel verstrekt werd, ziet hij graag terugkeren. Tot slot van zijn bijdrage geeft Ruud nog in het kort zijn mening over de afstamming van de onlangs goedgekeurde hengsten van de nieuwe jaargang.

 

Cor Loeffen

Na een korte pauze was het woord aan Cor Loeffen, voorzitter hengstenjury KWPN springen. Hij begint zijn verhaal met de mededeling dat hij hier op persoonlijke titel staat, en niet als afgevaardigde van het KWPN. “In de baan vertegenwoordig ik het beleid van het KWPN, hier kan ik ook mijn eigen mening geven.” Cor is een begenadigd spreker, die zijn verhaal op een luchtige wijze met een bepaalde humor brengt, maar ook keihard kan zijn. Tot twee keer toe pareert hij een opmerking uit de zaal met “Dat is complete onzin, wat u nu zegt!” Dat was even schrikken voor de betreffende vraagsteller. Loeffen pakt dat verder op door te beargumenteren waarom hij dat vindt en weet de zaal aan zich te binden. “In zijn algemeenheid”, zegt Loeffen, “voeren traditie en emotie teveel de boventoon in fokkerij.”
Hij ziet dat bij alle stamboeken. “Je moet altijd openstaan voor vernieuwing en over je eigen grenzen durven kijken.” Mensen die dat niet kunnen zullen nooit iets in de fokkerij bereiken, stelt Loeffen. “Traditie en emotie zijn beperkende factoren!” Hij ziet ook regels vaak als problemen in de fokkerij. “Richtlijnen zijn wel goed, maar regels beperken!”
Hij vindt dat een stamboek moet registreren en informeren. Hij ziet dat als de twee belangrijkste, en eigenlijk enige, taken van een stamboek. “Juryleden moeten verantwoording afleggen over hun beslissingen, dat is belangrijk.

Je moet ook niet teveel juryleden hebben, dat gaat ten kosten van de uniformiteit en de kwaliteit in het jureren.” Verder breekt Cor Loeffen een lans voor het gebruik van de Shetland Pony. “Eigenlijk zouden jullie samen met de KNHS de handen ineen moeten slaan en zorgen voor meer Shetlanders op de maneges in Nederland. Voor de KNHS is het van belang dat kinderen al vroeg leren rijden en met pony’s om te gaan. Nu gaan jonge kinderen op voetbal en op hockey, maar ze zouden eigenlijk moeten gaan pony rijden. Kinderen moeten enthousiast worden en hun pony mee nemen naar school om te laten zien!”

 

Een internationale blik: door Arnold Dijkstra en Ton Burgers
Het internationale karakter van de middag werd vormgegeven door Arnold Dijkstra, jurylid bij het NSPS met veel internationale ervaring en sinds vorig jaar ook hengstenjurylid bij het Zweedse stamboek. Hij vertelt de aanwezigen hoe men in Finland en Zweden keuringen organiseert. Dat wijkt nogal af van wat wij in Nederland gewoon zijn. Zo wordt daar vrijwel altijd door slechts één jurylid gekeurd. De hengstenkeuringen worden in beide landen door een groep internationale juryleden verricht. De beoordeling gaat in Zweden via een puntensysteem, waarbij iedere pony op vijf onderdelen punten krijgt. Het totaal aantal punten bepaalt dan de kwalificatie en de plaatsing in de rubriek. Beide landen kennen geen stamboekpremies zoals hier in Nederland. Eigenaren kunnen jaarlijks net zo vaak als ze willen met hun pony’s naar keuringen gaan. Ton Burgers sluit dit onderdeel af met een korte beschouwing over het keuringssysteem in het Verenigd Koninkrijk. Ook hier zijn keuringen door het jaar heen, waar zowel hengsten, merries als ruinen naar toe kunnen gaan. Van goedkeuring van hengsten is in Engeland en Schotland eigenlijk geen sprake. Ieder hengstveulen dat ingeschreven staat in het stamboek mag dekken. Voor toelating tot de dekdienst wordt er niet gekeurd, niet op exterieur en ook niet veterinair. Dit kan men eventueel wel op vrijwillige basis laten doen. Op de Shetland-eilanden is nog wel sprake van een goedkeuringsprocedure het zgn. ‘stallion-scheme’.

 

Fokker van het jaar

Als afsluiting van het geslaagde congres werd nog de ‘Fokker van het jaar’ bekend gemaakt. Shetland Breeders heeft hiervoor de Bunswaard wisselbeker beschikbaar gesteld gekregen. Dit jaar werd hij uitgereikt aan een fokker die zijn sporen meer dan verdiend heeft en een belangrijke rol speelt in de hengstenopfok. Afgelopen december werden nog weer twee hengsten uit zijn stal goedgekeurd. Hij behaalde een veelvoud aan titels op regionale en nationale merriekeuringen, waaronder afgelopen jaar de jeugd- en de veulenkampioen in Bergharen. Bovendien werd de door hem gefokte Hedric van Bromishet in 2019 nationaal kampioen bij de dekhengsten, een eer die vrijwel nooit weggelegd is voor een mini. Toch kreeg Thijs Broens van stal Bromishet uit Overasselt dat voor elkaar. Reden om hem in de bloemetjes te zetten. Tot verrassing van Thijs waren ook zijn vrouw en dochter aanwezig bij dit eervolle moment.

 

 

Remond Molenkamp